Free helpline: 0808 801 0343 Mon to Thur, 10am - 2pm
Porady dla dzieci cierpiących na zaparcia
Jak funkcjonują jelita?
- Spożyte jedzenie trafia do żołądka, gdzie zamienia się w mieszaninę o konsystencji zupy.
- Stamtąd trafia do jelita cienkiego, gdzie organizm wchłania wszystkie zawarte w nim składniki odżywcze (to, co dobre), które są potrzebne, by zachować zdrowie.
- Z przesuwającej się przez nie treści pokarmowej jelito grube wchłania wodę, formując gotową do wydalenia masę o kształcie kiełbasy.
- Stolec w jelicie grubym przesuwa się pod wpływem skurczów mięśni jelita.
- Kiedy dociera do odbytnicy, odbytnica rozciąga się, a do mózgu wysyłana jest informacja o tym, że musimy iść do toalety.
Co może pójść nie tak?
- Kiedy nie reagujemy na ten komunikat, stolec pozostaje w jelicie grubym.
- Następują kolejne skurcze jelita, a stolca przybywa. Gromadzi się on w jelicie grubym, które wchłania z niego coraz więcej wody. Stolec staje się coraz twardszy i nie przesuwa się dalej.
- Mózg otrzymuje komunikat tylko w momencie, w którym odbytnica się rozciąga. Jeśli pozostaje ona rozciągnięta, mózg nie jest informowany o konieczności pójścia do toalety.
- W ten sposób jelito zostaje „zablokowane”. Nazywa się to zaparciem.
Zaparcia są u dzieci bardzo powszechne. Cierpi na nie co trzecie dziecko. Zdarzają się nawet niemowlętom. Nie czekaj, aż problem sam się rozwiąże. ZRÓB COŚ!
Kontrola stolca – czego można się dowiedzieć?

Jak można stwierdzić, czy dziecko cierpi na zaparcia?
- Dziecko powinno codziennie, a przynajmniej co drugi dzień, oddawać miękki stolec.
- Stolce typu 1–3 wskazują na zaparcia.
- Oddawanie stolca rzadziej niż 4 razy w tygodniu również oznacza, że dziecko cierpi na zaparcia.
- Oddawanie stolca częściej niż 3 razy dziennie może wskazywać na to, że jelito jest pełne i że wyciekają z niego niewielkie ilości stolca.
- Brudzenie bielizny stolcem twardym lub miękkim, a nawet cieczą, która przepływa przez jelito, omijając powstałą w nim blokadę. Dziecko nie ma nad tym kontroli.
- Duże stolce lub duże ilości stolca na raz.
- Ból brzucha lub ból podczas wypróżniania.
- Wzdęty/opuchnięty brzuch.
- Bardzo silny zapach stolca/wiatrów lub przykry zapach z ust.
- Brak apetytu, a nawet nudności.
- Przepełnione jelito może wywierać nacisk na pęcherz i powodować częste oddawanie niewielkich ilości moczu/parcie na pęcherz/moczenie w ciągu dnia lub w nocy/infekcje dróg moczowych.

Jak leczy się zaparcia?
- Prowadźcie przez dwa tygodnie Dziennik wypróżniania, notując ilość i wygląd stolca.
- Skonsultujcie się z lekarzem pierwszego kontaktu: Zabierzcie ze sobą na wizytę Dziennik wypróżniania i opiszcie lekarzowi wszystkie objawy.
- Lekarz powinien zbadać dziecko i przeprowadzić wywiad, aby dowiedzieć się, czy przyczyną zaparć nie jest inna choroba.
- Lekarz powinien przepisać makrogole przeczyszczające (np. Movicol, Laxido lub CosmoCol), aby stolec stał się luźniejszy i łatwiej się przemieszczał (zgodnie z Wytycznymi NICE).
Przyjmowanie środków przeczyszczających
- Makrogole należy najpierw wymieszać z odpowiednią ilością wody, a następnie można dodać inne jedzenie/napój – patrz: Jak przygotować środki przeczyszczające na bazie makrogoli.
- U większości dzieci pierwszym etapem jest przyjęcie dużej dawki leku w celu oczyszczenia jelita grubego z zalegających w nim mas kałowych – patrz: Przewodnik dla rodziców dotyczący oczyszczenia jelita grubego.
- Po oczyszczeniu jelita dziecko będzie musiało przyjmować codziennie mniejszą dawkę leku, aby stolec był miękki i przemieszczał się w jelicie.
- Być może dziecko będzie potrzebowało środków przeczyszczających przez dłuższy czas, ale nie obawiaj się: nie są one szkodliwe, w przeciwieństwie do nieleczonych zaparć, które w dłuższej perspektywie mogą mieć poważne konsekwencje.
Jak pomóc dziecku w wypróżnieniach
- Należy udać się do toalety w odpowiednim momencie, tzn. 20–30 minut po posiłku i przed snem.
- Odpowiednia pozycja ciała: stopy powinny być ustawione płasko i mocno oparte na pudle lub taborecie, kolana powinny znajdować się powyżej linii bioder.
- Aby siedzieć pewnie i wygodnie na sedesie, dziecko może potrzebować specjalnej nakładki na deskę.
- Wypróżnieniu sprzyja ODPRĘŻENIE, dlatego w toalecie warto mieć zabawki, gry i książki.
Każda wizyta w toalecie powinna być „aktywna”. Można na przemian bawić się i wykonywać ćwiczenia:
- Pomocne może być masowanie brzucha okrężnymi ruchami, zgodnie z ruchem wskazówek zegara oraz bujanie się w przód i w tył na sedesie.
- Śmiech/kaszel/dmuchanie sprawiają, że na mięśnie brzucha wywierany jest nacisk.
- Zamieńcie to w zabawę! Spójrz na stworzoną przez ERIC Tabelę nagród za wizyty w toalecie z pomysłami na to, jak motywować dziecko. Już 10–15 minut na sedesie powinno wystarczyć.
Jak zadbać o zdrowie jelit?
- Dziecko powinno wypijać codziennie 6-8 szklanek napojów na bazie wody.
- Włączcie do codziennej diety owoce i warzywa.
- Zachęcaj dziecko do ćwiczeń i ruchu!
Więcej informacji
- Zobacz animację Pooper Highway
- Zapoznaj się z Diagramem dotyczącym zaparć
- Posłuchaj podcastów (Helpline podcasts)
On this page...
Upcoming events
Share this page